|
کارفرما : سازمان مهندسی و عمران شهر تهران |
  |
در طراحی و اجرای این دو تونل عریض با قطر حفاری حدود 17 متر (در زمین آبرفتی) و با توجه به اینکه دو تونل فقط 5/3 متر از یکدیگر فاصله دارند، تمهیدات خاص به شرح زیر در نظر گرفته شد:
1. تدقیق پارامترهای طراحی با انجام مطالعات ژئوتکنیک تکمیلی
2. استفاده از نتایج رفتارنگاری در گالری‌های حفاری شده و انجام تحلیل‌های برگشتی به منظور دستیابی به پارامترهای واقعی توده خاک
3. استفاده از آخرین روشهای موجود در تحلیل و طراحی سازه‌های زیرزمینی با در نظر گرفتن اندرکنش کامل خاک و سازه
4. استفاده از روش اجرای مرحله‌ای و تحکیم هر مرحله حفاری با استفاده از قوس‌های فولادی و بتن پاشی
5. استفاده از شمع‌های بتنی برای باربری موقت لا‌ینینگ بخش فوقانی تونل
6. استفاده از تکنولوژی نوین بتن‌های خود تراکم(S.C.C) در اجرای بخشی از لا‌ینینگ تونل
7. استفاده از نتایج ابزاربندی به منظور حل معضلا‌ت فنی هزینه بر
در مطالعات مرحله اول و دوم، گمانه‌های ماشینی و چاهک‌های دستی متعددی در محدوده مسیر پروژه حفر گردیده و آزمایش‌های صحرایی همچون نفوذ استاندارد در گمانه‌ها و بارگذاری صفحه‌ای در چاهک‌های دستی انجام شده بود. در مرحله مطالعات تکمیلی ( توسط شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس) با توجه به حفر گالری‌های جانبی تونل شمالی امکان دسترسی به توده خاک اطراف تونل‌ها به شکل بهتری فراهم گردید. لذا به امکان انجام آزمایش‌های بر جای مناسب برای تخمین پارامترهای برجای خاک توجه شد. با حفر 7 گمانه در داخل گالری‌ها و 2 گمانه در محدوده خیابان یوسف آباد آزمایش فشارسنجی(Pressure - meter Test ) برای تخمین پارامترهای ارتجاعی خاک همراه با نمونه‌گیری انجام شد. علا‌وه بر آن در داخل گالری‌ها برش مستقیم برجا در ابعاد بزرگ(57 X 57 X 53 cm) در مقطع با حداکثر سربار و مقطع خیابان ولیعصر انجام شد. همچنین تعداد 4 آزمایش بارگذاری صفحه‌ای تا دستیابی به بار حدی در داخل گالری به انجام رسید. علا‌وه بر این آزمایش‌ها محدوده خاک دستی اطراف خیابان ولیعصر با حفر 9 چاهک دستی به طور کامل شناسایی گردید. به موازات این مطالعات به نتایج رفتارنگاری گالری‌ها طی حفاری توجه گردید. این اطلاعات شامل همگرایی سنجی سه نقطه‌ای و در برخی نقاط 5 نقطه داخل گالری‌ها طی حفاری، تاثیر حفر گالری مجاور بر روی همگرایی سنجی گالری اول و بررسی نتایج 2 ایستگاه کشیدگی سنجی(Multiple Point Rod Extensometer) در دو مقطع با حداکثر و حداقل سربار (خیابان ولیعصر) می‌گردد. تحلیل‌های برگشتی به وسیله مدلسازی کامپیوتری مراحل حفاری و تحکیم در گالری‌های اجرا شده به وسیله نرم‌افزار FLAC نسخه 4/3 که محصول سال 1998 شرکت ITASCA می‌باشد به انجام رسید. در این تحلیل‌ها با سعی و خطای بیشمار و تحلیل‌های وقت‌گیر دسته پارامترهای هم جواب برای میدان جابجایی گالری اول و دسته پارامترهای هم جواب برای تاثیر حفر گالری دوم تعیین گردید. علا‌وه بر این نتایج تحلیل‌های برگشتی مقدمه‌ای برای تحلیل دقیق‌تر مراحل بعدی عملیات اجرایی گردید چراکه نتایج تحلیل‌ها با ابزار آلات دقیق نصب شده کنترل می‌گردید.در بحث طراحی سازه‌های زیرزمینی روشهای متعددی مطرح می‌باشد به دلیل پیچیدگی‌های خاص این طرح شامل مراحل مختلف حفاری و اجرای پوشش‌های اولیه و دائم، روشهای ساده و تحلیلی کاربرد ندارند. به همین لحاظ برای طراحی پوشش و کنترل پایداری تونل‌ها مناسب‌ترین شیوه تحلیل مستقیم اندرکنش خاک و سازه و مدلسازی یکپارچه و قدم به قدم مراحل ساخت با تکنیک‌های اجزای محدود یا تفاوت‌های محدود می‌باشد. امکان این نوع مدلسازی در نرم افزار FLAC به خوبی فراهم گردیده است و به همین لحاظ کلیه مراحل اجرای تونل‌ها توسط این نرم افزار مدلسازی و تحلیل گردید. برای افزایش دقت محاسباتی به دلیل وجود تمرکز تنش در اطراف تونل ابعاد المان‌ها تا حد ممکن کوچک در نظر گرفته شد. شرایط فوق‌العاده در حالت وقوع زلزله با استفاده از آخرین نتایج مطالعات لرزه‌خیزی تهران در نظر گرفته شده است. این مطالعات با توجه به گزارش ریز پهنه‌بندی شهر تهران که توسط آژانس JICA ژاپن انجام شده و مطالعات تکمیلی لرزه زمین ساخت شهر تهران که در شرکت مهاب قدس به انجام رسیده می‌باشد. تحلیل‌های دینامیکی با استفاده از طیف طراحی تهران با اعمال تاریخچه زمانی شتاب طرح با استفاده از مطالعات یاد شده به انجام رسید.
منبع: همکلاسی - hamkelasy.com
